Czy można ogrzewać dom klimatyzacją?
Ogrzewanie domu klimatyzacją to temat, który coraz częściej pojawia się w dyskusjach dotyczących nowoczesnych i ekonomicznych sposobów ogrzewania. Wraz z rozwojem technologii i popularyzacją klimatyzatorów typu split, które oferują funkcję grzania nawet przy bardzo niskich temperaturach zewnętrznych, warto zastanowić się nad ich praktycznością i opłacalnością w kontekście ogrzewania domów oraz mieszkań.
W skrócie: można, i w wielu przypadkach będzie to bardzo ekonomiczne rozwiązanie! Więcej w dalszej części artykułu.
Czy klimatyzacja może grzać?
Czy każdy klimatyzator może grzać? Większość dostępnych obecnie na rynku urządzeń jest wyposażona w funkcję grzania. Dzięki obecności zaworu czterodrogowego możliwe jest odwrócenie obiegu czynnika chłodniczego, przez co jednostka zewnętrzna pobiera ciepło z otoczenia, a jednostka wewnętrzna oddaje je do pomieszczenia.
Ogrzewanie domu klimatyzacją
Czy klimatyzacja może grzać? Klimatyzatory działający w trybie grzania to w istocie pompa ciepła powietrze-powietrze. Oznacza to, że urządzenie pobiera ciepło z powietrza zewnętrznego (nawet przy bardzo niskich temperaturach), i transportuje je do wnętrza domu. W ten sposób możliwe jest efektywne ogrzewanie pomieszczeń, nie tylko w okresach przejściowych, takich jak wiosna czy jesień, ale również zimą, nawet przy temperaturach do -30°C (w zależności od wybranego modelu urządzenia).
Zaletą ogrzewania klimatyzacją jest szybkie nagrzewanie pomieszczeń i precyzyjna kontrola temperatury. Nowoczesne urządzenia są również energooszczędne i wyposażone w zaawansowane systemy sterowania, takie jak programatory czasowe i tygodniowe, czujniki obecności, aplikacje mobilne czy integracja z systemami zarządzania budynkiem, smart home. Szeroka oferta dostępnych na rynku jednostek wewnętrznych sprawia, że do każdego wnętrza dopasujemy odpowiedni klimatyzator, zarówno pod względem funkcjonalnym, jak i estetycznym.
Jeśli zdecydujemy się na ogrzewanie domu lub mieszkania klimatyzacją, ważną kwestią jest wybór pomiędzy jednym systemem multi split (złożonym z jednej jednostki zewnętrznej i połączonych z nią wielu jednostek wewnętrznych) a kilkoma niezależnymi klimatyzatorami split. Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu System multi-split czy kilka klimatyzatorów split – co wybrać?
Ogrzewanie mieszkania klimatyzacją
Odpowiednio dobrany system klimatyzacji może stanowić skuteczne i ekonomiczne źródło ciepła w mieszkaniu z indywidualnym ogrzewaniem. W budynkach ogrzewanych z sieci miejskiej zyskujemy natomiast możliwość ogrzewania także w okresach przejściowych, kiedy temperatury na zewnątrz są już niskie, a sezon grzewczy jeszcze się nie rozpoczął, a także, w razie potrzeby, możliwość szybkiego dogrzania mieszkania, równolegle z ogrzewaniem sieciowym.
Montaż klimatyzatora w mieszkaniu wymaga jednak przemyślenia kilku kwestii. Po pierwsze, należy uzyskać zgodę od wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej, gdyż montaż klimatyzacji wiąże się z naruszeniem elewacji budynku. Po drugie, warto zastanowić się nad rozmieszczeniem jednostek wewnętrznych, w zależności od tego, czy potrzebujemy chłodzić lub ogrzewać tylko pojedynczy pokój, czy większą liczbę pomieszczeń.
Klimatyzacja jako jedyne źródło ciepła
Czy klimatyzacja może być jedynym źródłem ciepła do ogrzewania domu? Większość dostępnych urządzeń jest w stanie efektywnie ogrzewać pomieszczenia nawet przy temperaturach zewnętrznych poniżej -20°C, a niektóre bardziej zaawansowane modele mogą pracować przy temperaturach zewnętrznych nawet do -30°C.
Polski klimat charakteryzuje się umiarkowanymi zimami z okresowymi spadkami temperatur. To sprawia, że klimatyzatory świetnie sprawdzają się jako główne, a nawet jedyne, źródło ogrzewania. w polskim klimacie. Zapewniają bardzo wysoką efektywność ogrzewania przez znaczną większość sezonu grzewczego, ale nawet podczas najzimniejszych dni są w stanie skutecznie ogrzać budynek. Dostępne obecnie klimatyzatory charakteryzują się wysokim współczynnikiem SCOP (czyli uśrednioną dla całego sezonu grzewczego efektywnością pompy ciepła), wynoszącym zazwyczaj od 4 do 5. Oznacza to, że przez cały sezon grzewczy, z każdej zużytej kWh energii elektrycznej uzyskujemy od 4 do 5 kWh energii cieplnej. Więcej o efektywności dowiesz się z artykułu: Sprawność klimatyzacji i pompy ciepła. Co oznacza współczynnik COP, SCOP, EER, SEER?
Pompa ciepła powietrze-woda czy klimatyzacja?
Klimatyzatory z funkcją grzania oraz pompy ciepła powietrze-woda działają na podobnej zasadzie – wykorzystują energię z powietrza zewnętrznego do ogrzania wnętrza budynku. W przypadku klimatyzatora, ciepło pobrane z zewnątrz ogrzewa bezpośrednio powietrze wewnątrz pomieszczenia. Pompa ciepła powietrze-woda przekazuje ciepło najpierw do wody w systemie centralnego ogrzewania, a dalej – za pomocą grzejników lub ogrzewania podłogowego – gorąca woda ogrzewa powietrze w budynku.
Zarówno jedno jak i drugie rozwiązanie ma swoje wady i zalety. W przypadku pompy ciepła powietrze-woda, droga przekazywania ciepła wygląda następująco:
- powietrze na zewnątrz → czynnik chłodniczy
- czynnik chłodniczy → woda w układzie centralnego ogrzewania
- woda w układzie centralnego ogrzewania → powietrze wewnątrz budynku
Jak widać, mamy tu 3 etapy przekazywania ciepła pomiędzy różnymi ośrodkami. Każdy etap wiąże się ze stratą energii, ponieważ wymaga różnicy temperatur pomiędzy ośrodkiem oddającym a odbierającym ciepło. Ogrzewanie klimatyzatorem (czyli pompą ciepła powietrze-powietrze) pozwala pominąć etap pośredni przekazywania ciepła z czynnika chłodniczego najpierw do wody w instalacji CO, a dopiero następnie do powietrza. Bezpośrednim skutkiem są mniejsze straty energii, czyli wyższa sprawność całego układu (a zatem mniej pobranej energii elektrycznej i w efekcie niższe rachunki za prąd). Kolejną zaletą takiego rozwiązania jest mniejsza bezwładność cieplna, co przekłada się na szybsze nagrzewanie pomieszczeń i możliwość bardziej precyzyjnej kontroli temperatury. Dodatkowym atutem ogrzewania klimatyzacją jest brak konieczności instalacji kosztownej infrastruktury hydraulicznej centralnego ogrzewania, co znacznie obniża koszty początkowe inwestycji. Dzięki temu klimatyzatory mogą być szczególnie atrakcyjnym rozwiązaniem w przypadku nowo powstających inwestycji lub w modernizowanych budynkach, bez istniejącej instalacji centralnego ogrzewania.
Pompa ciepła powietrze-woda sprawdzi się natomiast świetnie przy modernizacji budynku, który wcześniej ogrzewany był konwencjonalnym źródłem ciepła, np. kotłem na ekogroszek lub gazowym. Przy istniejącej instalacji CO, zastąpienie starego kotła pompą ciepła powietrze-woda może wiązać się z niższymi kosztami, niż montaż klimatyzatora w każdym pomieszczeniu. Jeśli budynek wyposażony jest w ogrzewanie podłogowe, nowoczesne pompy ciepła pozwalają na odwrócenie obiegu chłodniczego, by latem móc chłodzić pomieszczenia. Efektywność takiego chłodzenia nie jest tak wysoka jak w przypadku klimatyzatorów, ale często w zupełności wystarczająca dla zapewnienia latem komfortowej temperatury w domu.